Owrzodzenia mieszane powstają z połączenia chorób niewydolności żylnej, jak i tętniczej czy limfatycznej. Charakterystyką mieszanych, powikłanych owrzodzeń, jest ich szybkie postępowanie. Postępująca choroba tętnic (miażdżyca), czy nasilające się zaburzenia ze strony układu limfatycznego, mogą przyczynić się do nagłego pogorszenia stanu owrzodzenia.
Co to są owrzodzenia mieszane?
W przypadku owrzodzeń o mieszanej etiologii konieczne jest określenie pierwotnej przyczyny ich powstania. Badania opierają się o wykonanie USG Dopplera - do obrazowania stanu naczyń, diagnostykę wydolności układu limfatycznego - obecności i nasilenia obrzęków na tle limfatycznym. To postępowanie niezbędne do skutecznego leczenia owrzodziałej zmiany.
W związku z coraz częściej występującymi chorobami tętnic - miażdżyca, jako choroba cywilizacyjna, u pacjentów coraz częściej obserwuje się mieszany typ owrzodzeń.
Leczenie owrzodzeń mieszanego typu sprowadza się do określenia jego przyczyny , a także miejscowe postępowanie z bolesną zwykle raną. Owrzodziałe rany nie ulegają samoistnemu wygojeniu, a do odpowiedniej regeneracji tkanek konieczne jest zarówno miejscowe zapewnienie odpowiednich warunków, jak i leczenie przyczynowe – tętnicze lub limfatyczne.
Owrzodzenia żylno-tętnicze
Owrzodzenia żylno-tętnicze stanowią około 20 procent wszystkich owrzodzeń kończyn dolnych. Dochodzi do nich w przebiegu nieleczonej miażdżycy – choroby tętnic. Blaszka miażdżycowa przylegająca do ściany tętnicy ogranicza dostęp tlenu do obszaru zaopatrywanego przez daną tętnicę, co przekłada się na większe ryzyko owrzodzenia ran. To groźne rany wymagające podjęcia natychmiastowego leczenia oraz regularnej kontroli, zarówno ze strony pacjenta, jak i lekarza prowadzącego.
Stan tętnic i żył pacjentów powinien zostać oceniony przez specjalistę w badaniu USG Doppler. Oceniając zmiany miażdżycowe, stopień niedokrwienia, lekarz może podjąć decyzję o postępowaniu.
W zależności od stopnia nasilenia niewydolności układu krwionośnego, a także stanu i rozległości rany, możliwą terapią dla owrzodzeń żylno-tętniczych jest kompresjoterapia – leczenie dobraną indywidualnie siłą uciskową, pozwalającą na usprawnienie funkcjonowania układu krążenia, zapobieganie zastojom, poprawę ukrwienia, jako warunki niezbędne do naprawy rany. W bardziej nasilonych stanach potrzebne jest miejscowe, farmakologiczne lub chirurgiczne postępowanie.
Nieleczone owrzodzenia nie ulegają samoistnemu wygojeniu, niosą za sobą także bardzo groźne powikłania – amputację kończyny objętej raną. Do sukcesu terapeutycznego w przypadku wszelkich rodzajów owrzodzeń niezbędne jest szybkie postępowanie.
Owrzodzenia żylno-limfatyczne
W przebiegu niewydolności krążenia może dojść do skorelowanych zaburzeń żylno-limfatycznych. Kiedy układ limfatyczny zostaje uszkodzony, zajęte są jego węzły chłonne lub rozmieszczone w całym ciele naczynia. Owrzodzenia układu limfatycznego bardzo często mogą być powikłane zakażeniem bakteryjnym, jako, że pełni on rolę odpornościową organizmu.
Obserwując u siebie długo utrzymujące się obrzęki, ciężkość, dyskomfort podczas chodzenia, włóknienie i wszelkie niepokojące zmiany skórne w zajętym obrzękiem obszarze, konieczne jest niezwłoczne zgłoszenie się do lekarza.
Leczenie owrzodzeń żylno-limfatycznych, w zależności stopnia progresji problemu, polega na izolacji rany od środowiska zewnętrznego specjalnymi opatrunkami, które utrzymują odpowiednie do naprawy rany warunki, idealna higiena rany.
Kompresjoterapia (wyroby uciskowe) w połączeniu z drenażami limfatycznymi (manualnymi i pneumatycznymi) poprawiająca ukrwienie i jest kluczowa – pozwala zredukować obrzęk i przyśpiesza gojenie.
Istotne jest też leczenie często współistniejącej patologii w obrębie żył. W przypadku żylaków preferowane jest leczenie wewnątrznaczyniowe – ablacja laserowa i skleroterapia. Pozwala to zredukować obrzęk i przyśpieszyć gojenie.
Dbanie o niewydolny układ limfatyczny opiera się o odpowiednią, wskazaną przez lekarza aktywność fizyczną, która nie może być obciążająca, a jej zadaniem jest poprawienie krążenia. Otyłość to choroba obciążająca układ krwionośny, utrzymywanie właściwego BMI korzystnie wpływa na funkcjonowanie układu krążenia. Należy również wystrzegać się długotrwałego przebywania w jednej pozycji. Bardzo ważne jest także unikanie urazów, stłuczeń, przerwania ciągłości skóry oraz jej odpowiednia pielęgnacja.
